Sneeuw en ijs in Vuurland
We staan recht voor een vijftig meter hoge ijsmassa. Soms lijkt het even alsof het platen piepschuim zijn, zo scherp en mooi paars-blauw van kleur. Totdat je de gletsjer hoort kreunen en kraken. Kleine stukken ijs maken zich met een luide knal los van de langzaam schuivende massa en storten zich met een donderend geweld in het felblauwe water. Soms schuiven er hele ijsplaten het water in, die dan wegdrijven als ijsbergen. Mooi glinsterend in de zon drijven ze machtig en gracieus richting Lago Argentino.
Eigenlijk sinds we zijn uitgestapt in Punta Arenas, de meest zuidelijke stad op het vaste land van Chili, reizen we van het ene natuurgebied naar het andere. Wat dat betreft hebben Patagonië en Vuurland genoeg te bieden.
Pinguins
Punta Arenas is een vriendelijk stadje, ingeklemd door de Straat van Magellaan en de achterliggende heuvels. Als je over de stad uitkijkt, zie je een zee van felgekleurde golfplaten daken en daar buiten een vrije natuur zo ver als het oog strekt. De glooiende graslanden langs de Straat van Magellaan worden slechts bevolkt door de kleine Magellaan pinguin. Zo'n vijftig kilometer buiten Punta Arenas staat nog het houten fort Bulnes. Tochtige houten huisjes binnen een omheining van houten palissanders. Wat moeten die eerste settlers het hier koud hebben gehad! Aan de andere kant van de straat lonkt Vuurland, een naam die zo schril in contrast lijkt met de natuurlijke omstandigheden. Een gebied met een magische aantrekkingskracht.
Straat van Magellaan
Vuurland is een eiland dat van het vasteland wordt gescheiden door de Straat van Magellaan. Een paar eeuwen geleden werd deze kronkelende waterweg ontdekt als navigeerbare route voor schepen om de punt van Zuid Amerika, waarbij de woeste wateren van Kaap Hoorn konden worden vermeden. We steken per ferry over en ik vind het water ook hier behoorlijk ruig en blijf lekker in de bus zitten, terwijl Johan de hoge golven en de ijzige wind trotseert. We varen over op het smalste stuk, dus binnen een half uur zijn we op Vuurland. In het Chileense deel zet het landschap zich voort zoals dat er aan de andere kant uitzag; licht glooiende, groene heuvels. Hier en daar een eenzame estancia met een rood golfplaten dak. De wegen zijn onverhard en met gepaste snelheid genieten we van de omgeving. We zien veel kleine struisvogelachtigen, die ze ñandus noemen evenals guanaco's (een kleine llama-achtige). Zo af en toe zien we zelfs een rode vos rondsluipen.
Antarctica lonkt
Bij het oversteken van de grens met Argentinië, valt meteen het enorme bord op: "Los Malvinas son Argentinas!" (de Falklandeilanden zijn van Argentinië!). Wat een territoriaal gedrag zeg. Het landschap wordt snel heuvelachtiger, grilliger en we zien de eerste sneeuw. Hoewel we laat aankomen in het stadje Ushuaia, zien we direct hoe prachtig het ligt. Aan de ene kant de de haven in de baai, omringt door besneeuwde toppen, maar ook aan de andere kant rijzen de bergen omhoog en liggen de gletsjers te lonken net boven het stadje. De volgende dag lopen we door de haven, waar alle grote Russische onderzoeksschepen mensen en materiaal inladen voor een tocht naar Antarctica. Ook het Nederlandse zeilschip de Europa ligt er, klaar om uit te varen naar Antarctisch schiereiland.......
Land van de vuren
In plaats van Antarctica wordt het voor ons het nationale park Tierra del Fuego. Je vraagt je af hoe zo'n koud en sneeuwrijk gebied aan zo'n 'warme' naam komt; Vuurland. Die kou daar hadden de oorspronkelijke bewoners ook al last van. Deze schaars geklede Indianen stookten overal grote vuren om warm te blijven. Het verhaal gaat dat ze zelfs in hun kano's van boombast een vuurtje stookten als ze aan het vissen waren. Dit onherbergzame land was dus altijd gehuld in de gloed van grote vuren. Deze bewoners zijn overigens volledig uitgeroeid door de kolonisten. Een vuurtje stoken om warm te blijven, dat lijkt ons ook wel een goed plan als we aan het kamperen zijn in het park. Al zorgen regen, mist en natte sneeuw ervoor dat het hout niet echt goed brand. Lekker een kopje warme chocolademelk voor het slapen gaan, daar wordt ik weer helemaal warm van. Dan snel de slaapzak in, zodat we morgen het park kunnen verkennen.
Einde van de wereld
De wolken zien er wat dreigend uit en bedekken de mooie witten pieken om ons heen, maar we merken al snel hoe veranderlijk het weer is. Soms miezert het wat en het andere moment liggen de laguna's en de bergen in volle glorie voor ons. Prima wandelweer en in een dag of drie doen we verschillende wandelingen. Eerst lopen we naar de Chileense grens aan het Lago Roca, behalve een grote paal is er niets dat er op duidt dat je een ander land binnenwandelt. Het heuvelachtige beboste landschap zet zich ongewijzigd voort. Aan de andere kant stuiten we op een laguna, die via het Beaglekanaal -genoemd naar de boot van Darwin- in verbinding staat met de zee. Dit is 'het einde van de wereld'. Hier houdt ruta 3, de weg die helemaal door Patagonië loopt, abrupt op. Wij genieten van de rust, de watervogels en de frisse wind.
Perito Moreno
Ons volgende natuurlijke wonder is de Perito Moreno gletsjer. Die bevindt zich in het Argentijnse deel van Patagonië. Behalve de grote ijsgebieden van Groenland en Antarctica, ligt er een derde grote continentale ijskap op de grens van Chili en Argentinië. Hoewel de bergen van de Andes hier niet heel erg hoog zijn, zo tussen de twee en drieduizend meter, zijn de toppen allemaal wit en de gletsjers zijn enorm. In alle gletsjers zit een bepaalde beweging, maar door specifieke weersomstandigheden komen hier gletsjers voor die echt 'lopen'. Beroemd is de Perito Moreno gletsjer, omdat die door zijn voortkruipende beweging een rivier kan afsluiten. Eens in de zoveel jaar gebeurt dat en het moment dat de druk van het water te hoog wordt, wordt met een enorm natuurgeweld de gletsjer doorbroken en kan het water weer doorstromen.
Gletsjer met tempo
Hoewel we ondertussen al veel gletsjers hebben gezien, is het toch wel erg indrukwekkend als we recht voor de vijftig meter hoge ijsmassa staan. En dan te bedenken dat het ijs onder water nog zo'n honderd meter doorloopt! Het einde van de gletsjer kun je niet eens zien. Net als de meeste gletsjers in Pakistan zijn er ontelbare zijgletsjers die de grote middenmassa voeren. Het is helaas niet meer toegestaan om beneden aan het water te gaan kijken. De gletsjer is slechts een meter of tien van het schiereiland verwijderd en er zijn in het verleden veel doden gevallen door wegspringend ijs. Nu kon ik me niet voorstellen dat zo'n gletsjer een rivier kan afsluiten, maar de Moreno gletsjer schuift per dag maar liefst 2 meter op. In die uren dat wij er waren moet 'ie toch zeker 30 cm dichterbij zijn gekomen.
IJsbergen
Het lijkt saai om een paar uur voor een gletsjers te staan, maar het is bijna een levende massa. Er zijn van verschillende uitkijkpunten en de kleuren veranderen voortdurend. Op de watergrens is het ijs glazig en diepblauw en bovenop is het paars en veel brozer. Natuurlijk ontbreken de zo kenmerkende kleine piekjes niet. Maar nu we er zo dicht bij staan blijken het omhoog stekende ijsplaten te zijn. Het is telkens weer een verrassing om te zien waar stukken afvallen of springen en de vloedgolven die dit teweeg brengt in het water. Geen wonder dat ook de rondvaartboten niet meer dichterbij mogen komen. De ijsresten drijven als prachtige grillige ijsbergen richting het kilometers verderop gelegen Lago Argentino. Maar meestal zijn ze tegen die tijd wel gesmolten.
De dag na ons bezoekje aan de gletsjer horen we via de radio dat er een ijsberg is gesignaleerd midden in het Lago Argentino. Dat moet een enorme ijsbrok zijn geweest die van de gletsjers is afgebrokkeld. En dit gebeurt niet dagelijks, aan de stem van de verslaggever te horen!
|
